Versprekingen (broddelen woordstructuurfouten)

Woordstructuurfouten bij broddelen noemen we in normale mensentaal ook wel versprekingen. Bij een te hoog spreektempo ontstaan deze al gauw. Hierdoor komen ze bij broddelen vaak voor. Goed beschouwd zijn dit fouten in de woordstructuur. In het geval van broddelen zijn hiervan verschillende vormen:

Fouten in lettergreepvolgorde

De spreker zet de lettergrepen in de verkeerde volgorde. Bijvoorbeeld: ‘plankenboek’ in plaats van ‘boekenplank’.

Fouten in lettergreepstructuur

De spreker maakt een fout binnen een lettergreep, bijvoorbeeld: ‘kop’ in plaats van ‘top’.

Anticiperende fouten

De spreker loopt vooruit op een klank die gaat komen, bijvoorbeeld: ’blind die bloemen maar vast’ (bind die bloemen maar vast), of: ‘buikboot’ in plaats van ‘duikboot’.

Foneemverwisseling

De spreker wisselt klanken om waardoor onjuiste woorden ontstaan. Bijvoorbeeld: ‘onlimmedik’ in plaats van ‘onmiddelijk’. Andere bekende voorbeelden zijn: ‘versnelde verkering’ (verkeerde versnelling) of ‘verkrachte eenden’ (vereende krachten).

Toevoegen van klanken

De spreker voegt spontaan een onbedoelde klank of lettergreep aan een bestaand woord toe, bijvoorbeeld: ‘stationtschef’ (stationschef).

Klinkerverkleuring

De spreker gebruikt de verkeerde klanken, bijvoorbeeld: ‘pat’ voor ‘pot’, of ‘oek’ voor ‘ook’.

Internationaal onderzoek toont aan dat, hoewel mensen die broddelen vaak minder verstaanbaar zijn, ze in principe “gewoon” in staat zijn om correcte lettergrepen en woordstructuren te produceren. Dit heeft te maken met hun zogenaamde spraakmotorische controle. Sommige onderzoekers beschrijven spraakmotorische controle als het vermogen om articulatorische, ademhalings- en larynxbewegingen te timen, wat leidt tot een snelle en nauwkeurige lettergreepproductie. Bij broddelen raakt de motorische controle op woordniveau verstoord bij een te hoge spreeksnelheid. Als gevolg hiervan ontstaan woordstructuurfouten. Met andere woorden, als broddelaars hun spreektempo voldoende verlagen, verdwijnen deze woordstructuurfouten vaak als sneeuw voor de zon. Maar zo eenvoudig is dat helaas niet: laat het verlagen van het spreeksnelheid nou net de grootste uitdaging voor veel broddelaars zijn. Toch kunnen mensen die broddelen vaak wel hun tempo controleren in de juiste situatie en bij de juiste concentratie. 

Wil je je spraak beter leren beheersen? Kijk dan eens naar de coaching die we aanbieden.